bigadiç eski meslekler

DEBBAĞLIK

Bigadiç’in en köklü en yaygın mesleğidir. Halk arasında bu mesleğe ‘Tabaklık” meslekte çalışana da “Tabak” denir.
1892 yılında Bigadiç’te 13 debbağhane mevcuttur. 1935 de yeni yerlerine (Şimdiki Tabakhaneler Mevkii) taşınıncaya kadar sanatlarını Lonca Camii karşısındaki işyerlerinde mesleklerini icra etmişlerdir. Buradaki çeşmeye halen “Tabakhane Çeşmesi” denmektedir.

Bigadiç’te o yıllarda üretilen deriler ve deri ürünleri sahtiyan, sarı sahtiyan, elvan, gün, tura, kösele, korum, çarık, yemeni, pabuç ve ayakkabıdır.
Dönemin bilinen Debbağ ustaları :Çakanağaların Hacı İsmail, Hacı Osman, Menetli Halil Usta, Koca İbrahimlerin Deli Hüseyin, Abeç Hakkı, Kamışlı Ahmet, Mehmet Çavuş, Şeytan Emin, Karakelle Ahmet ve Mehmet, Topal Ali Çavuş, Guburcu Emin, Mehmet Ve Ali Çakan, Uykucu Kamil
Çarık Ustaları: Çakır Ali oğlu Mehmet Taşçakır(Felek), Muhacir Mehmet
Yemenici Ustaları: Çekirgeci Ahmet, Koca İbrahim, DolmalarIn Ali, Bayraktarların Ali Çavuş,Helvacıların Kara Mehmet, Kadirlerin Hüseyin
Kunduracı Ustaları: Kalafatlı Ahmet, Çakırların Asıf, Tayyip Usta, Veli Oğlu İsmail
Ayakkabıcı ustaları: Dolmaların Hakkı, Yakup Hocaların İbrahim, Hacı Hasanların Hakkı, Muharrem Usta, Zengin Hüseyin, Topçu Mustafa, Koca İbrahimlerin Mustafa, Çekirgeci Ahmet, Bayraktarların Ali Çavuş

MUTAFLAR

Keçi kılından heybe, torba ve çuval dokuyanlara denilir. Son dönemde Yakup Hoca ve Yalabık Mustafa tarafından yapılmıştır.

SEMERCİLER

Ulaşımın yükün taşınmasının binek hayvanlari ile yapıldığı dönemlerin gözde mesleğidir. Son dönemde Mehmet Bayer, Mehmet ve Hayrettin Tellioğlular tarafından yapılmıştır.

MAYAFACILAR

Çift atın çektiği üstü örtülü arabalardır. Düğünlerde gelinler mayafa ile çıkarlardı. Paşalı, Tahir Hoca ve Kör İbrahim bu mesleğin son temsilcileri idiler.

BERBERLER

Bu mesleğin son dönem ustaları .Mehmet Çavuş ve oğlu Hasan, Nalçacıların Kazım, Tiryakilerin Şükrü ve kardeşi İbrahim, Hamza Beylerin Şükrü, Bahçıvan Halil, Bahçıvan İbrahim Halen bu mesleği icra edenlere teşekkürlerimizi sunuyoruz

KALAYCILAR

Günlük yaşamda bakır kapların kullanıldığı dönemlerde kapların kalaylanması gerektiği dönemlerin gözde mesleğiydi. Son dönemde bu meslek de Hüseyin Usta, Mustafa Çavuş, Kalaycı Bekir, Çingirt Mehmet, Kalaycı Emin ve Yaren Mehmet tarafından icra edilmiştir.

TERZİLER

Son dönem ustaları Arnavut İdris, Arnavut Osman, Dilaver Tır ve Hasan Gülümser’dir

İPLİK BOYACILARI

Evliyaların Mustafa Çavuş, Kardeşi Ruhi ile oğulları ve Nazif, Emin Eren, Nuri Erkal, Rasim Efendi, Boyacı Nazif

YAĞCILAR

Hayvansal yağ yanında sıvı yağ ihtiyacı o dönemde afyon susam ve çitlembikten temin edilirdi. Bu meslek Gümüş İbrahim, Yağcı Mehmet ve Yağcı Zühtü tarafından icra edilmiştir.

KASAPLAR

Bigadiç’te kasaplar bugün itibariyle bile sadece et satan yerler değildir. İçerisindeki odun ateşiyle kızdırılan taş fırınlarında birbirinden güzel et yemeklerini müşterilerinin hizmetine sunmaktadırlar. Gabur İbrahim, Hasarların Halil ve Gabur Ahmet yıllarını bu mesleğe adamış şahsiyetlerken halen icra eden 10 işyeri ile bu güzel gelenek sürdürülmektedir.

DÜLGERLER

Arap Beşir ve Langırlos İbrahim bu mesleğin son dönem ustaları olarak kayıtlara gemiştir.

KEÇECİLİK

Türklerin geleneksel ve en eski mesleğidir. Taban keçesi(yer sergisi), Çoban kepeneği, belleme (Binek hayvanlarının eğeri altına konur), semer keçesi keçeden imal edilen ürünlerdir.
Keçeyi “depme” işlemi önemlidir. İyi depilirse su soğuk ve yağış işlemez, Keçe depme konusu Keçeciler arasında bir deyimi doğurmuştur:
“Deptim keçe oldu, sivrilttim külah oldu”
Son keçe ustaları: Keçeci hacı Hakkı, Ahmet Beyoğlu ve Halil Varlık

HELVACILIK

Günümüze ulaşan varlığını sürdüren ender mesleklerdendir. Tahin, çöğen, şeker ve limon tuzundan yapılan Tahin helvası karışımı nefaseti ile Bigadiç’e özgüdür. Ayrıca Ramazan gecelerinin Kandil gecelerinin önemli tatlısı Susamlı Helva Bayramlarda yapılan Taç helva da üzgün tadı ile Bigadi’in özel bir tadıdır.

KİREMiTÇİLER

Panayır yeri yakınında üretilen tuğla ve kiremit ocağındaki üretim uzun süre Bigadiçlinin gereksinimine yanıt vermiştir. Bu ocak Şafak Ali ve oğulları Muharrem ve Ahmet tarafından işletilmiştir. Bu ürün Halk arasında “Şafak Tuğlası” olarak adlandırılmıştır.

TELLALLAR

Aban Ali ve Gral Hasan Hüseyin bu meslenin son temsilcileri olmuştur.

ŞOFÖRLER

İlk otobüs Novay Hasan tarafından, ikincisi ise Emir-zade Ali Bey tarafından getirilmiştir. İlk Şoför Emir-zade Ali Bey’in çiftliğindeki traktör Şoförü Arnavut Hafzı’dır. Daha sonraki dönemde de Süleyman UZUNER ve Nuri Ahmet ERİM’in (Noramet) bu mesleği icra ettikleri bilinmektedir.

DEĞİRMENLER

İki tanesi Ağaçı Değirmen (Etibank Sosyal Tesisleri arkasında) ve Yukarı Değirmen (Şafakların Tuğla Ocağı Civarında) olmak üzere Simav Çayı üzerinde kurulmuşlardır. Diğer ikisi ise Hacı Ahmet Ağaların değirmeni (Köprünün yanına) ile Yani Değirmenidir. (Değirmenderesi üzerindedir).
Hali Tır değirmeni Bigadiçteki ilk sanayi kuruluşudur. Taş değirmeni ve motorunu Halit Tır’ın Selanik’ten getirdiği bu un fabrikası 1918 yılında açılmıştır. 1927 yılında çırçır fabrikasına çevrilecek olan bu un değirmeninin ” Gazojen “ motoru “ Durasalar Kömürü” ile çalışıyordu.

1 Response
  1. Adsız Says:

    Blogunuz bizim için çok yararlı bilgiler içeriyor packard bell servisi paylaşımlarınızın devamında başarılar diler.